Begin 2020 maakt de coronapandemie zich langzaam meester van de wereld. In Gaza maakte men zich grote zorgen, wat als in het geïsoleerde stukje Palestina corona zou uitbreken? Onze partner, de Palestinian Medical Relief Society (PMRS) deed er vanaf het begin alles aan om Gaza zo goed mogelijk voor te bereiden op wat misschien zou komen. Medewerkers en vrijwilligers deelden en delen vele honderden sanitaire pakketten uit aan mensen die tot de risicogroepen behoren, geven voorlichting via brochures, posters en video's en verspreiden mondmaskers. Intussen gaat de lopende zorg door. 'De nood blijft door de blokkade van de Gazastrook onverminderd hoog', zegt Aed Yaghi, directeur van PMRS Gaza.

Door Lydia de Leeuw

Begin maart gebeurt het onvermijdelijke: de eerste coronagevallen worden vastgesteld in Gaza. Het Ministerie van Volksgezondheid sluit noodgedwongen tientallen gezondheidscentra vanwege personeelstekorten; het is alle hens aan dek om de pandemie het hoofd tebieden. 'Vanaf dat moment verandert ons werk', vertelt Yaghi. 'Door het wegvallen van veel overheidszorg moeten we een grote zorgvraag opvangen. We stelden mobiele zorgteams samen bestaande uit een arts, verpleegkundige, chauffeur en soms een laborant. De teams worden ingezet om chronisch zieke patiënten thuis te bezoeken en te verzorgen, met name in de moeilijker bereikbare gebieden , waar de overheid nu geen zorg meer levert. Ook biedt PMRS in die periode psychologische ondersteuning, vooral aan mensen die in een quarantainelocatie (speciaal ingerichte schoolgebouwen en hotels) verblijven.' Gaza is in een totale lockdown van eind augustus tot begin oktober. 'We deden toen aan "telemedicine", het telefonisch of via internet beantwoorden van vragen van patiënten', vertelt Yaghi.

Inmiddels zijn ook specialistische mobiele teams actief, voor het bieden van zorg aan mensen met chronische ziekten zoals diabetes, mensen die tijdens de March of Return gewond raakten door legergeweld, en zwangere of net bevallenvrouwen. De situatie is wat corona betreft nu redelijk onder controle. Een klein aantal gezondheidscentra van de overheid is inmiddels weer geopend.'

Maar we zien wel grote problemen. De gezondheidszorg is afgetakeld door de blokkade dus er is behoefte aan meer financiëlehulp, medicijnen en andere middelen. Sinds het begin van de pandemie leggen donoren de prioriteit bij coronabestrijding en komt de reguliere zorg, die toch al onder druk stond, op de tweede plaats. We mogen niet vergeten: Gaza lijdt nog steeds onder een bezettingspandemie.

'Patiënten kunnen Gaza niet uit, onze hulpverleners zijn doelwit van het leger, en Israël discrimineert Palestijnen ook in deze pandemie. Palestijns bezet gebied, en met name Gaza, heeft per hoofd van de bevolking vele malen minder beademingsapparatuur of coronatests dan Israël. Enkele weken geleden nog weigerde Israël een griepvaccin toe voor Gaza, eerst specifiek voor mensen met een beperking, te laten tot Palestijns gebied omdat een Israëlisch bedrijf het voor een hogere prijs aan ons wil verkopen. Als het coronavaccin straks beschikbaar is, mag er geen discriminatie zijn. Iedereen, waar dan ook ter wereld, moet toegang hebben tot het vaccin.'

Dit artikel verscheen in de Kifaia nieuwsbrief van december 2020.